پسوریازیس یک بیماری خودایمنی و التهابی مزمن است که می‌تواند پوست، ناخن‌ها و پوست سر را درگیر کند. یکی از مشکلات شایع در بیماران مبتلا به پسوریازیس پوست سر، ریزش مو است. پوسته‌های ضخیم، التهاب و خارش شدید می‌تواند باعث تضعیف فولیکول‌ها و شکستن موها شود. هرچند این ریزش اغلب موقتی است، اما در برخی موارد می‌تواند منجر به کم‌پشتی مو و کاهش اعتماد به نفس فرد شود.
در این مقاله، به صورت جامع به بررسی علل ریزش مو ناشی از پسوریازیس، درمان‌های پزشکی و خانگی، مراقبت‌های روزمره و نکات کلیدی برای حفظ سلامت موها می‌پردازیم.
پسوریازیس پوست سر چیست؟
پسوریازیس یک بیماری پوستی مزمن است که به دلیل فعالیت بیش‌ازحد سیستم ایمنی ایجاد می‌شود. این بیماری باعث می‌شود چرخه زندگی سلول‌های پوست به جای ۲۸ روز، تنها در چند روز کامل شود. در نتیجه، سلول‌ها روی هم انباشته شده و به صورت پلاک‌های ضخیم و پوسته‌پوسته روی پوست ظاهر می‌شوند.
وقتی پسوریازیس روی پوست سر ایجاد می‌شود، علاوه بر خارش و التهاب، می‌تواند رشد طبیعی موها را مختل کرده و به ریزش آن‌ها منجر شود.
چرا پسوریازیس باعث ریزش مو می‌شود؟
۱. التهاب شدید پوست سر
التهاب ناشی از پسوریازیس می‌تواند فولیکول‌های مو را تضعیف کرده و مانع رشد طبیعی آن‌ها شود.
۲. پوسته‌ریزی و ضخیم شدن پوست سر
پوسته‌های ضخیم باعث مسدود شدن فولیکول‌ها می‌شوند. برداشتن خشن این پوسته‌ها نیز می‌تواند به ریشه مو آسیب بزند.
۳. خارش و خاراندن مداوم
خارش شدید یکی از علائم رایج پسوریازیس است. خاراندن مداوم پوست سر باعث شکستن تارهای مو و در نهایت ریزش آن‌ها می‌شود.
۴. درمان‌های دارویی قوی
برخی داروهای مورد استفاده در درمان پسوریازیس مانند داروهای سیستمیک می‌توانند عوارض جانبی از جمله ریزش مو داشته باشند.
علائم ریزش مو پسوریازیس
- کم‌پشتی مو در نواحی دارای پلاک پسوریازیس
- شکستگی و نازک شدن تار مو
- التهاب، قرمزی و پوسته‌پوسته شدن پوست سر
- خارش شدید همراه با ریزش مو
آیا ریزش مو پسوریازیس دائمی است؟
خوشبختانه در بیشتر موارد، ریزش موی ناشی از پسوریازیس موقتی است. پس از کنترل التهاب و درمان پوسته‌ها، فولیکول‌ها دوباره فعال می‌شوند و موها شروع به رشد مجدد می‌کنند. تنها در موارد شدید و طولانی‌مدت که پوست سر دچار اسکار (جای زخم) شود، احتمال ریزش دائمی وجود دارد.
درمان‌های پزشکی برای ریزش مو پسوریازیس
داروهای موضعی
- کورتیکواستروئیدها: برای کاهش التهاب و خارش
- شامپوهای دارویی حاوی تار، سالیسیلیک اسید یا کتوکونازول
- محلول‌های حاوی ویتامین D آنالوگ
داروهای سیستمیک
- متوترکسات، سیکلوسپورین یا داروهای بیولوژیک برای کنترل موارد شدید
فوتوتراپی
نوردرمانی با اشعه ماورای بنفش می‌تواند التهاب پوست سر را کاهش داده و رشد موها را بهبود بخشد.
درمان‌های خانگی و مکملی
روغن‌های طبیعی
- روغن نارگیل: برای نرم کردن پوسته‌ها و کاهش التهاب
- روغن آرگان: برای تقویت فولیکول‌ها
- روغن کرچک: برای افزایش ضخامت تار مو
گیاهان دارویی
- آلوئه‌ورا: تسکین‌دهنده و ضدالتهاب
- زردچوبه: خاصیت ضدالتهابی قوی
تغییر سبک زندگی
- مدیریت استرس با یوگا و مدیتیشن
- رژیم غذایی ضدالتهابی شامل ماهی‌های چرب، سبزیجات و غلات کامل
- پرهیز از الکل و سیگار
مراقبت‌های روزمره از موها در پسوریازیس
- استفاده از شامپوهای ملایم و فاقد سولفات
- پرهیز از کندن پوسته‌ها به شکل خشن
- خشک کردن موها با حوله نرم و بدون اصطکاک
- اجتناب از رنگ کردن یا دکلره کردن مکرر موها
جدول مقایسه‌ای روش‌های درمان ریزش مو پسوریازیس
| روش درمان | مزایا | معایب | ماندگاری | مناسب برای |
|---|---|---|---|---|
| داروهای موضعی | دسترسی آسان، اثر سریع | نیاز به مصرف مداوم | کوتاه‌مدت | پسوریازیس خفیف |
| داروهای سیستمیک | کنترل موارد شدید | عوارض جانبی جدی | بلندمدت | پسوریازیس گسترده |
| فوتوتراپی | غیرتهاجمی | نیاز به جلسات متعدد | متوسط | پسوریازیس متوسط |
| درمان‌های خانگی | طبیعی، کم‌عارضه | اثر کند | کوتاه‌مدت | موارد خفیف |
پرسش‌های متداول
آیا شامپوهای ضدریزش برای پسوریازیس مناسب‌اند؟
بله، اما باید حتماً ملایم و بدون سولفات باشند تا تحریک پوست سر را افزایش ندهند.
آیا پسوریازیس مسری است؟
خیر. پسوریازیس یک بیماری خودایمنی است و هیچ ارتباطی با عفونت یا انتقال ندارد.
آیا می‌توان هم‌زمان از داروهای پزشکی و درمان‌های خانگی استفاده کرد؟
بله، اما باید زیر نظر پزشک باشد تا تداخل دارویی رخ ندهد.
چقدر طول می‌کشد تا موها دوباره رشد کنند؟
معمولاً پس از کنترل التهاب، طی ۳ تا ۶ ماه موها شروع به رشد مجدد می‌کنند.
نتیجه‌گیری
ریزش مو پسوریازیس یکی از مشکلات آزاردهنده بیماران مبتلا به این بیماری پوستی است. خوشبختانه این ریزش اغلب موقتی است و با درمان مناسب، موها دوباره رشد خواهند کرد. ترکیبی از درمان‌های پزشکی، روش‌های خانگی و مراقبت‌های صحیح می‌تواند بهترین نتیجه را به همراه داشته باشد. تشخیص زودهنگام و مراجعه به متخصص نقش کلیدی در جلوگیری از ریزش دائمی دارد.
